Mussolini's mijnstad

In het gat van pluto rees in 1938 de stad Carbonia op. Een treffender naam was moeilijk te bedenken: alles stond hier in het teken van de steenkoolmijn, het eerste dat je ziet als je de stad binnenrijdt.

23 augustus 2019

Benito Mussolini, de fascistische leider van Italië, gaf in 1937 de opdracht om de koolmijn "Grande Miniera di Serbariu" te moderniseren en meteen een nieuwe stad errond te bouwen. Zijn doel? Autarchie. Italië moest volledig in zijn eigen behoeften kunnen voorzien.

Een jaar later mocht "Il Duce" al het lintje doorknippen van de stad. Wie in de mijn werkte, kreeg onderdak in de appartementsblokken in Carbonia. Ten minste wie zich plooide naar de wensen van het bedrijf. Wie klaagde, kon inpakken. Vakbonden waren al helemaal ondenkbaar.

16.000 kompels werkten hier dag en nacht in drie ploegen. Het werd de grootste steenkoolmijn van Italië en beleefde gouden jaren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar de val van Mussollini sleurde de mijnstad mee de dieperik in.

De mijn sloot in 1964 en tegen dan waren de helft van de 60.000 inwoners al vertrokken uit de mijnstad.

Verlaten

De steenkoolmijn stond jarenlang leeg. Pas begin deze eeuw werd het verlaten complex gerestaureerd en verbouwd tot een museum, waar je nu in de voetsporen van de kompels stapt.

Je start in de lampenkamer met zijn betonnen boogdak. Hier kleedden de mijnwerkers zich om en kregen ze hun helm met koplamp, voordat ze 200 meter afdaalden naar het 100 kilometer lange, ondergrondse doolhof van galerijen.

Tunnels

Nu moet je het stellen met een bezoekje aan enkele nagebouwde tunnels net onder de grond, waar je de technologische evoluties in de mijnbouw ziet.

In het ophaalgebouw krijg je de machines te zien die de liftkooien lieten zakken in de twee mijntorens, die de hele stad domineren.

Centrale

De elektriciteitscentrale, met zijn koeltoren en indrukwekkende hallen, zijn nog altijd verlaten.

Piazza Roma

Breng ook een bezoek aan de stad Carbonia. Het is een van de drie nieuwe steden die het fascistische regime in de jaren 1930 liet bouwen in Sardinië. Carbonia is een typisch voorbeeld van de rationalistische architectuur uit die tijd, waar de Piazza Roma het middelpunt van de stad is.

Rondom ligt het gemeentehuis, de woning van de mijndirecteur en de klokkentoren van de Sint-Ponziano-kerk.

Bekijk de video

Carbonia: an open air urban museum
ERIH: Italian Centre for Coal Mining Culture
La Liberté: Les «villes nouvelles» de Mussolini
Heritage Times: Carbonia: The Machine Town

Praktische informatie:

Grande Miniera di Serbariu, Carbonia (Italië)

Tijdens een rondleiding start je in de betonnen lampenkamer, waar je ondergedompeld wordt in de geschiedenis van de mijn. Daarna krijg je toegang tot de ophaalmachines en stap je rond in de ondergrondse, weliswaar gereconstrueerde tunnels.

Reis naar de Piazza Roma om de stad uit de jaren dertig te verkennen.

GPS-informatie 39.1590837 8.5116787

Carbonia