Van Gogh woont in bittere armoede in Petit-Wasmes, om de hoek van de Charbonnage de Marcasse, waarin hij in april 1879 ook afdaalt.

Als predikant ontfermt hij zich over de mijnwerkers. Hij bewondert hun zware levensomstandigheden en wordt door hen en het industriële landschap geïnspireerd om houtskooltekeningen te schetsen.

In de brieven aan zijn broer Theo, klinkt het: "Het is een sombere plek en bij 't eerste gezigt heeft alles in den omtrek iets akeligs en doodsch."

Na een half jaar moet Van Gogh al opkrassen: de protestantse gemeenschap vindt hem te fanatiek en te moeilijk in de omgang, hij verkast naar het nabijgelegen Pâturages.

Mijngas

Marcasse herinnert niet enkel aan Van Gogh. Een monument in een nis van de mijn herdenkt de 17 mijnwerkers die hier om het leven kwamen bij een gasontploffing op 13 januari 1953.

In 1958 valt het doek voor Marcasse, worden de 2 schachtbokken gesloopt en verkruimelt de rest van de fabrieksgebouwen (die trouwens niet dateren uit het Van Gogh-tijdperk, maar uit 1920), tot ruïnes.

Toekomstmuziek

Naar aanleiding van Mons 2015 vinden er geregeld evenementen plaats in Marcasse. De groeiende interesse wakkert ook de vraag aan om de mijn te bewaren, zoals deze koeltoren met waterreservoir.

Van de tegen de 100 mijnen in de Borinage blijven er slechts een handvol over, zoals Crachet-Picquer in Frameries, le Grand Hornu of Sauwartan.

De Nederlandse architect Monique van den Berg tekende plannen uit voor een toeristische herbestemming van Marcasse, waarvoor via crowdfunding geld ingezameld zal worden.

De terrils van Marcasse en omgeving rondom de steenkoolmijn hebben alvast een tweede leven gekregen als beschermd natuurgebied, waar zeldzame soorten op de terrils en in de waterlopen leven.