Industrieel erfgoed

Chemiebedrijf Kuhlmann in de Gentse haven ging in 2009 op de fles, net geen 100 jaar na zijn oprichting.

Een industrieterrein dat vanaf de 19de eeuw een van de oudste gasfabrieken van België huisvest, wordt omgebouwd tot een nieuwe stadswijk in Gent. Maar de geplande sloop van de machinehal ging niet zonder slag of stoot.

Chemiewerk Rüdersdorf ziet het levenslicht in 1899 als een cementfabriek vlakbij de kalkgroeves van de stad.

In 1876 richt Max Duttenhöfer de springstoffabriek "Düneberger Pulverfabrik" dichtbij de Duitse stad Hamburg op, waar tijdens beide wereldoorlogen buskruit en andere springstoffen van de band rolden.

Om de zoveel minuten zag je de schachtwielen nog draaien boven de Prospermijn in het Duitse Bottrop. Dat is verleden tijd: op 21 december 2018 sloot Prosper, de laatste actieve mijn van het Ruhrgebied.

Steenkool? Dat wordt er niet meer bovengehaald in schacht IX van de Duitse mijn Prosper-Haniel. Via deze schacht worden nu de ondergrondse mijngangen geventileerd en mijnwater opgepompt.

De 2.700 mijnwerkers van de steenkoolmijn Westerholt in Gelsenkirchen kregen in 2008 te horen dat ze niet meer moesten komen. Tien jaar later lijkt de tijd hier te hebben stilgestaan.

De dagen van de Oostendse vismijn zijn geteld. De stad wil de vismijn grotendeels slopen en vervangen door een nieuwbouw.

Vlakbij het centrum van het Italiaanse Sorrento ligt de Vallone dei Mulini: een overwoekerde vallei vol ruïnes van oude fabrieken.

Brussel is niet voor niets de hoofdstad van bierland België. Langs het kanaal schieten kleine en grote brouwerijen vanaf het einde van de 19de eeuw als paddenstoelen uit de grond.

De machinezaal van Wielemans-Ceuppens uit 1903 geeft onderdak aan een unieke verzameling stoommachines en compressoren.

Naast zon, zee en strand heeft het Italiaanse kustplaatsje Amalfi ook industriële ruïnes in petto.

De Filature Nouvelle Orléans (FNO) is een van de restanten van de katoenindustrie in wat ooit het Manchester van het vasteland was.

Langs de Nieuwevaart in de Gentse Rabotwijk prijken de restanten van de "Filature du Rabot".

Eén van de restanten van het Gentse textielverleden op de Malmarsite: de textielfabriek 'Etablissements Baertsoen et Buysse' uit de negentiende eeuw.

Van de cokesfabriek Alma in het Duitse Gelsenkirchen zijn alleen de administratieve gebouwen behouden, toch herken je er nog de hand in van industriearchitect Fritz Schupp.

In 1993 is de cokesfabriek "Kokerei Zollverein" al aan het einde van zijn Latijn: de staalcrisis van de jaren '90 doet de vraag naar cokes wegsmelten.

De cokesfabriek Schwelgern, opgetrokken in 2003 langs de Rijn in Duisburg, is een van de modernste, milieuvriendelijkste en grootste cokesfabrieken ter wereld.

Ene Julius Buch stampte in 1873 de Völklinger Hütte uit de grond, waar tot in 1986 staal geproduceerd wordt. De staalfabriek wordt het eerste industriële monument dat door Unesco tot werelderfgoed wordt uitgeroepen in 1994.

Honderden arbeiders en bedienden krioelden honderd jaar geleden door elkaar op de perrons van het goederenstation Tour & Taxis aan de Havenlaan in Brussel.

De eerste trams ratelden in 1935 over het viaduct van Bohan. Eindelijk, want de plannen lagen als sinds 1913 klaar.

Honderd jaar geleden hield de laatste trein halt in het prestigieuze treinstation "Château Royal d'Ardenne". Maar wat kwamen de reizigers zoeken in het hart van Belgisch Klein-Zwitserland?

Over een dubbelsporige brug donderden ooit de treinen tussen Berlijn en het Poolse Szczecin voorbij. Twee nieuwe bruggen maakten het oude monument in 1952 werkloos.

240 meter lang en 12 meter hoog is deze massieve blok beton. Ooit vormde het de voorraadkast met ertsen en steenkool voor de staalfabriek Schalker Verein, nu liggen er zonnepanelen op het dak ervan.

Met de dynamitering van hoogoven 6 is een van de laatste restanten van de Luikse staalindustrie uit het straatbeeld gewist.

De wieg van de industriële revolutie staat in het Britse Ironbridge. Reden genoeg dus om het dorpje te bezoeken, dat haar naam dankt aan de eerste gietijzeren brug ter wereld, die in 1779 gebouwd werd boven de Severn-rivier.

Afgaand op de verkruimelde restanten van Clydach Ironworks zou je niet verwachten dat hier in 1841 werk nog 1.350 mensen werkten.

Een halve eeuw geleden zijn de ovens gedoofd van deze baksteenfabriek. Toch slingeren nog duizenden bakstenen, buizen en raamkozijnen rond in de verlaten werkplaatsen.

Een blauw gebloemd servies van Boch uit La Louvière stond jarenlang met stip op één op huwelijkslijsten. Maar na een stoet van overnames ging de keramiekfabriek in 2011 definitief kopje onder.

In de jaren '50 opent in het hart van de Pyreneeën een cementfabriek. De steengroeve ligt er op een boogscheut van, de steenkool komt van de nabijgelegen mijnen van Malpàs. Wat kon er misgaan?

In 2017 meerde de Orage aan in de haven van Gent na haar laatste vaart vanuit Frankrijk. Het Franse marineschip werd bij recyclagebedrijf Galloo uit elkaar gepeuterd en tot schroot herleid.

Schepen liggen er al jaren niet meer in het droogdok van deze kleine scheepswerf.

Jarenlang ligt het oorlogsschip La Galissonnière te dobberen op het Franse scheepskerkhof van de Landévennec. Zelf ben ik er nooit geweest, maar het schip is uiteindelijk in België opgedoken.

De 4 scheepsliften op het Centrumkanaal in Henegouwen overbruggen samen een hoogteverschil van 68 meter.

Wales' grootste optische telescoop stond sinds de jaren '90 aan de kustlijn van Swansea. Maar toen de gemeente de huur verhoogde, was het gedaan met naar de sterren te kijken.

Een 5 meter dikke, betonnen koepel beschermt het door dwangarbeiders in 1943 uitgegraven onderaardse complex voor de opslag en lancering van Duitse V2-raketten.

Van september 1944 tot maart 1945 vuurden de Duitsers in een wanhoopspoging meer dan 3000 V2-raketten af op Londen en Antwerpen.

In maart 1943 gaf het Duitse leger het startschot voor de bouw van de 'Kraftwerk Nordwest', een montage- en lanceerbasis voor V2-raketten in Eperlecques, temidden de bossen.

In de nasleep van de Eerste Wereldoorlog bouwde het Belgische leger haar luchtmacht uit.

Voormalige militaire luchthaven van de Britse luchtmacht in het Duitse Wildenrath.

De Duitse luchtmacht ontwikkelt in de Tweede Wereldoorlog een onbemande vliegende bom, beter bekend als de V1 (Vergeltungswaffe).

Van september 1944 tot maart 1945 vuurden de Duitsers in een wanhoopspoging meer dan 3000 V2-raketten af op Londen en Antwerpen.

Twee dagen na de aankondiging van de Amerikaanse president Trump om uit het klimaatakkoord van Parijs te stappen, knalt in eigen land de steenkoolcentrale van Ruien tegen de grond.

De ruïnes van het schakelgebouw maken deel uit van de gesloopte staalfabriek Schalker Verein in het Duitse Gelsenkirchen.

Het West-Vlaamse Izegem is een van de eerste Vlaamse gemeenten die in 1900 een eigen elektriciteitscentrale uitbouwt. Daardoor staat de grootst bewaarde stoommachine van België in... Izegem.

De machinezaal van Wielemans-Ceuppens uit 1903 geeft onderdak aan een unieke verzameling stoommachines en compressoren.

Een krakkemikkige kabelbaan uit 1927 is het enige wat herinnert aan de kopermijn Cwym Bychan in Wales.

De Ottiliaeschacht in Clausthal-Zellerfeld is de oudste nog overblijvende stalen schachtbok van Duitsland.

In 1988 staakte de Duitse ertsmijn Rammelsberg na bijna 1.000 jaar de winning van koper, lood en zink.